استرینر یا صافی (strainer) یک نوع از اتصالات است که برای تصفیه، فیلترینگ یا جداسازی مایعات از جامدات از درون آن عبور می کند. هر چیزی که برای تصفیه یک مایع استفاده می شود؛ هر وسیله ای که به عنوان الک یا فیلتر عمل می کند و از اختلاط مواد جامد در جریان مایع یا خط جریان جلوگیری می کند.

صافی ها رسوبات خط لوله مانند فلس و زنگ زدگی را به دام می اندازند؛ فلز مرکب و جوش را در خط لوله به هم متصل می کنند؛ تجهیزات و فرایندها را از اثرات زیانبار آنها حفظ می کنند و بنابراین زمان از کارافتادگی و نگهداری را کاهش می دهند. استفاده از صافی های مناسب در مکان مناسب (معمولا بالادست جریان) برای حفاظت از تجهیزات گران قیمت و حیاتی پایین دست مانند پمپ ها، جریان سنج ها، تله های بخار، شیر کنترلی و …. ضروری است.

بر اساس شکل بدنه، انواع استرینر ها را می توان به دو نوع اصلی تقسیم بندی کرد:

• استرینر نوع Y
• نوع T یا سبدی

استرینر نوع Y یا Y-Type Strainer

در استرینر Y یا صافی نوع Y، پایه فیلتر با زاویه مورب به لوله اصلی وصل می شود و صافی (استرینر) در وضعیت Y قرار می گیرد (علت نام گذاری آن نیز همین است). این نوع معمولاً در خطوط تحت فشار، بخار، مایع یا گاز استفاده می شود اما می توان از آن در موقعیت های وکیوم یا ساکشن نیز استفاده کرد.استرینر Y معمولا ظرفیت نگهداری گل و لای کمتری نسبت به صافی نوع سبدی دارد و بنابراین تمیزکاری دوره ای بیشتری نیز نیاز دارد. در سیستم های بخار، معمولا این مشکل ایجاد نمی شود مگر اینکه میزان زنگار زیادی وجود داشته باشد یا بلافاصله بعد از نصب و راه اندازی که مقدار گل و لای زیادی وارد صافی (استرینر) می شود.

• 

در جاهایی که مقدار زیادی گل و لای وجود دارد، معمولا می توان یک شیر تخلیه از زیر را در کلاهک صافی نصب کرد و به این ترتیب استرینر از فشار بخار برای تمیز شدن استفاده می کند و دیگر نیازی به توقف سیستم (کارخانه) نیست.

جهت استرینر نوع Y

صافی نوع Y را می توان هم در حالت افقی و هم عمودی (جریان رو به پایین) نصب کرد به طوری که صفحه آن رو به پایین باشد. این حالت به صفحه استرینر امکان می دهد تا مواد را در استرینر در پایین ترین نقطه از صفحه جمع کند. در لوله کشی گاز یا بخار افقی، استرینر نوع Y باید به گونه ای نصب شود که پاکت در سطح افقی باشد. این کار از جمع شدن آب در پاکت جلوگیری می کند زیرا جمع شدن آب در پاکت می تواند باعث خوردگی و اثرگذاری بر فرایندهای انتقال حرارت گردد.

در سیستم های مایع، پاکت باید به شکل عمودی روبه پایین باشد. به این ترتیب، در مواقعی که جریان کم است گل و لای جذب شده به شبکه لوله کشی بالادستی برگشت نمی کند. هرچند توصیه می شود استرینر ها در خطوط افقی نصب شوند، این کار همیشه ممکن نیست و اگر جریان رو به پایین باشد، استرینرها را می توان در خطوط لوله عمودی نصب کرد که در این صورت گل و لای به صورت طبیعی به سمت پاکت هدایت می شود.

درجریان رو به بالا نصب استرینر ممکن نیست زیرا استرینر را باید طوری نصب کرد که دهانۀ پاکت روبه پایین باشد و گل و لای به سمت پایین لوله برگردد.

استرینر نوع T یا صافی نوع سبدی (Basket Type Strainer)

استرینر نوع T یا صافی سبدی یا گلدانی دارای یک محفظۀ عمودی است که نوعاً بزرگتر از محفظۀ صافی Y است. در تمامی اندازه ها، افت فشار در صافی سبدی کمتر از استرینر Y است زیرا فضای استرینر آزاد بزرگتری دارد. بنابراین، استرینر نوع سبدی برای مایعات ترجیح داده می شود. در این نوع صافي ، ظرفیت نگهداری گل و لای نیز بیشتر از استرینر Y است. به همین دلیل صافی نوع سبدی در خطوط لوله بخار با قطر بزرگتر نیز استفاده می شود.

استرینرهای سبدی را فقط می توان در خطوط لوله افقی نصب کرد و برای استرینرهای سبدی بزرگتر و سنگین تر، پایۀ استرینر باید حمایت شود.

برای سرویس کردن استرینر سبدی، پوشش آن را می توان برداشت و تکنسین ها به طور مستقیم به قطعه فیلترکننده دسترسی خواهند داشت (در صورتی که گل و لای زیادی جمع شده باشد قطعه تعویض می شود). وقتی صافی های سبدی برای سیستم های بخار استفاده می شوند، مقدار قابل توجهی میعان صورت می گیرد. در نتیجه، معمولا استرینرهای طراحی شده برای استفاده در سیستم‌های بخار دارای یک پلاگ تخلیه هستند که می تواند با یک تله بخار چفت شود تا میعانات را تخلیه کند.

شرکت یکتا تجهیز نفت فارس تولید کننده انواع استرینرها برای پالایشگاهها و‌پتروشیمی ها می باشد. جهت سفارش با شماره ۰۹۱۷۲۵۱۶۶۲۵ یا ۰۷۱۳۶۲۰۷۸۲۸ تماس حاصل فرمایید.